De wetenschap achter zintuiglijk leren Wat je echt moeten weten

Ontdek hoe zintuiglijke prikkels het leerproces beinvloeden

Logo van blog De wetenschap achter zintuiglijk leren Wat je echt moeten weten van auteur samen voor onderwijs
Leestijd: 7 minuten

De wetenschap achter zintuiglijk leren: wat leerkrachten écht moeten weten

Zintuiglijk leren klinkt misschien als een hippe onderwijsstrategie, maar het is diepgeworteld in de neurowetenschap. Kinderen leren met hun hele lichaam, niet alleen via het hoofd. In deze blog duiken we in de wetenschap achter sensorisch leren, leggen we uit waarom het werkt én geven we praktische voorbeelden voor in de klas.

“Kinderen hebben zintuiglijke input nodig om informatie te verwerken, te begrijpen en op te slaan in het geheugen. Sensorisch leren is geen trend, het is een neurologische noodzaak.” — Dr. Sarah Wayland, ontwikkelingsneuroloog

Whitespace

Wat is zintuiglijk leren?

Zintuiglijk of sensorisch leren is een manier van leren waarbij meerdere zintuigen tegelijk worden aangesproken: horen, zien, voelen, ruiken en proeven. In de klas betekent dit bijvoorbeeld:

  • Beweging toevoegen aan taalactiviteiten (zoals springen bij klankherkenning),
  • Voelen aan materialen bij wereldoriëntatie,
  • Of tactiele vormen gebruiken bij rekenen.

Deze aanpak ondersteunt vooral leerlingen die auditief of visueel zwakker zijn, maar is verrijkend voor alle kinderen.

Whitespace

De neurologische basis

Ons brein is geen passieve ontvanger van informatie. Het is actief op zoek naar betekenis via sensorische prikkels. Onderzoek toont aan dat:

  • Leren via meerdere zintuigen leidt tot meer hersenactiviteit dan leren via één enkel kanaal (Shams & Seitz, 2008).
  • Sensorische input stimuleert de hippocampus, het gebied dat betrokken is bij geheugenopslag.
  • Beweging versterkt executieve functies zoals aandacht, planning en inhibitie (Best, 2010).

Bijvoorbeeld: als kinderen tijdens een spellingles letters vormen met klei, worden motorische én visuele gebieden in de hersenen geactiveerd. Dat vergroot de kans op langdurige opslag.

Whitespace

Sensorisch leren in de praktijk: 5 krachtige werkvormen

Hieronder een lijst van toegankelijke en effectieve manieren om zintuiglijk leren toe te passen:

1. Tactiele alfabetposters

Kinderen voelen de vormen van letters en klanken met hun vingers.

2. Voelen & benoemen dozen

Objecten verstoppen in voeldozen om woordenschat of zintuiglijke beschrijvingen te oefenen.

3. Ritmische rekenoefeningen

Tellen met trommels of ritmes ondersteunt kinderen met zwakke werkgeheugencapaciteit.

4. Bewegend leren met circuits

Combineer vakinhoud met beweging: spring bij een goed antwoord, hinkel naar de juiste oplossing.

5. Zintuigtafels in hoekenwerk

Geurende materialen, voeltexturen of natuurlijke elementen in de klas als rust- of exploratieplek.

Whitespace

Sensorisch leren is niet alleen voor kleuters

Hoewel zintuiglijk leren vaak gelinkt wordt aan het jonge kind, bewijst onderzoek dat ook oudere leerlingen — in het primair én secundair onderwijs — baat hebben bij multisensorische input. Vooral leerlingen met concentratieproblemen, leerstoornissen of ASS profiteren van deze aanpak.

Extra tip: Laat leerlingen zelf reflecteren op welke zintuigen hen helpen. Zo verhoog je de metacognitie én het eigenaarschap over hun leerproces.

Whitespace

Waarom deze kennis cruciaal is voor leerkrachten

In een diverse klas zitten leerlingen met uiteenlopende sensorische profielen. Door zintuiglijk leren bewust in te zetten:

  • Verhoog je de betrokkenheid, vooral bij leerlingen die snel afhaken.
  • Ondersteun je de hersenontwikkeling op een natuurlijke manier.
  • Maak je leerinhouden toegankelijker voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften.
Whitespace

Tot slot

Zintuiglijk leren is geen extraatje — het is fundamenteel verbonden met hoe het brein informatie verwerkt. Door als leerkracht bewust meer zintuigen te activeren in je lespraktijk, help je álle leerlingen om sterker te leren.

Whitespace

Bonus: Video, wat is zintuiglijk (multisensorisch) leren?

In deze korte video zie je helder uitgelegd wat multisensorisch leren inhoudt en waarom het werkt. Je ontdekt hoe het brein reageert op zintuiglijke prikkels en krijgt voorbeelden van hoe je dit in de klas kunt toepassen.

Groepen
Overige
Vakken
Zorgmaterialen, Klasbeheer, Differentiatie / Adaptief onderwijs, Didactische werkvormen, NT2 (Nederlands als tweede taal), Taalvaardigheid / Communicatie, Biologie, Biologie, Beweging, Psychologie / Sociologie
Reacties
Laatst bijgewerkt: 15-07-2025 19:17:46
0 / 0
  • Respect
  • Positiviteit
  • Opbouwende kritiek
AUTEUR
Avatar van blog De wetenschap achter zintuiglijk leren Wat je echt moeten weten van auteur samen voor onderwijs

samen voor onderwijs

Op deze pagina vind je voorbeeldmaterialen van Samen voor Onderwijs. Laat je inspireren en draag zelf ook bij! Deel je lesideeën, schrijf een blog of bied je diensten aan. Samen bouwen we aan een rijk platform voor het primair onderwijs en de kinderopvang. Vergeet ook de vacatures niet: plaats ze eenvoudig of ontdek een nieuwe uitdaging. Samen maken we het onderwijs sterker!

AUTEURPAGINA